لکهای ناشی از جای جوش (Post-Inflammatory Hyperpigmentation – PIH)
🔍 لک PIH چیست؟
PIH یا «هایپرپیگمنتیشن پس از التهاب»، لکهایی هستند که بعد از التهابهای پوستی مثل آکنه، زخم، جوش چرکی یا آسیبهای سطحی روی پوست باقی میمانند. این لکها معمولاً به رنگ قهوهای، قرمز یا بنفش دیده میشوند و شایعترین نوع لک در پوستهای چرب و آکنهای هستند.
📍 در چه ناحیهای از پوست دیده میشود؟
گونهها، چانه، پیشانی و پشت بدن (در افراد مستعد آکنه بدن)
در محل جوش یا زخمی که درمان شده، ولی لک آن باقی مانده است.
❗ چه عواملی باعث ایجاد این لکها میشوند؟
دستکاری جوش و ترکاندن آن
التهاب شدید در جوشهای کیستی یا چرکی
پاکسازی غیراصولی یا تخلیه کومدون با فشار زیاد
درمانهای تهاجمی بدون مراقبت درست بعد از آن
عدم استفاده از ضدآفتاب در طول درمان جوش
💡 چه کارهایی برای بهبود PIH مؤثر است؟
✳️ روتین خانگی:
استفاده از سرمهای حاوی آربوتین، نیاسینامید، ویتامین C و آزلائیک اسید
رتینول (در دوز پایین و شبها، با مرطوبکننده مناسب)
ضدآفتاب با SPF بالا و تمدید مرتب آن
صبر و ثبات در درمان (PIH گاهی تا چند ماه باقی میماند)
✳️ درمانهای کلینیکی:
میکرونیدلینگ با کوکتلهای ضدلک (در فواصل مناسب)
مزوتراپی روشنکننده مخصوص لکهای التهابی
پیلینگهای شیمیایی ملایم مثل ماندلیک اسید، پیروویک اسید، یا آزلائیک
نور درمانی LED (نور قرمز و زرد برای ترمیم و تسکین التهاب)
⛔ چه چیزهایی این لکها را بدتر میکنند؟
فشار دادن یا ترکاندن جوش
استفاده از محصولات محرک مثل الکل، اسکراب دانهدار، لایهبردارهای قوی
استفاده همزمان از چند ماده فعال قوی (مثلاً رتینول + اسید + پیلینگ)
نبود ضدآفتاب در روتین روزانه
پاکسازی غیراصولی یا تکرار بیش از حد
✅ بایدها و نبایدهای لک PIH
✅ بایدها:
صبر و پیوستگی در درمان (درمان لک جای جوش زمانبر است)
محافظت روزانه از پوست با ضدآفتاب رنگی و طیف وسیع
استفاده از محصولات ضدالتهاب، روشنکننده و ترمیمکننده
استفاده از مرطوبکنندههای سبک و غیرکمدوژنیک
❌ نبایدها:
جوش را دستکاری نکنید
از درمانهای سنگین پشت سر هم استفاده نکنید
از اسکرابهای فیزیکی و لایهبرداریهای خانگی بدون نظارت متخصص استفاده نکنید
محصولات را بدون بررسی ترکیب آنها با هم استفاده نکنید (مثلاً نیاسینامید با اسید گلیکولیک)
توجه:
لکهای التهابی پس از آسیب غیر از جوش نیز شامل این دسته میشوند، مانند لکههای بعد از پیلینگ، لیزر، سوختگیهای سطحی و…
